Bilinçli Tüketim

Bilinçli tüketim ihtiyaçlarımızı giderirken doğaya, diğer insanlara, ekonomiye katkılarını düşünmemizi gerektirmektedir. Bilinçli tüketim; nasıl seyahat ediyoruz, nasıl alışveriş yapıyoruz, nasıl ve nerelerde yaşıyoruz sorularının ışığında tüketim alışkanlıklarımıza doğa dostu bir yön vermemiz anlamına gelmektedir.
Giydiğimiz bir kot pantolonun 10800 litre su harcayarak bize gelmesi, bir uçak seyahatimizin arkamızda bıraktığı karbon ayak izi, kullandığımız camların, plastiklerin doğada geri dönüşüm sürelerini bilmek bilinçli tüketimin ilk adımını oluşturur; çünkü insan bilgisi nispetinde değişime başlar. Tüketicinin insanlara ve çevreye daha az zarar veren ürün ve hizmetleri talep etmesi bu alandaki arzı arttıracaktır.
Tüketim alışkanlıklarımızın dünyamıza etkisini gösteren Dünya Limit Aşım Günü her yıl biraz daha kısalıyor. Dünya Limit Aşım Günü: İnsanlığın, dünyanın bize sunduğu 1 yıllık doğal kaynakları tükettiğimiz güne verilen isimdir. 2020 Pandemi yılını saymazsak her yıl bu süre biraz daha kısalıyor. 2021 yılında ise dünya limit aşımını 29 Temmuz’da tamamladı.

Dünya Limit Aşım Günü bizim tükettiğimiz ürünlerin aşım süreleri ile doğru orantılı diyebiliriz. Çünkü bizim tüketimimiz arttıkça, tükettiğimiz ürünlerin üretilmesindeki her bir aşamada dünyanın limitli kaynakları kullanımı da azalıyor. Kaynakların tüketiminin azalması, bilinçli tüketim alışkanlığımız ile doğrudan ilişkilidir. Bilinçli tüketicinin talepleri dünya otoriterleri, devleti harekete geçirerek insanlara, hayvanlara ve çevreye daha az zarar veren ürün ve hizmetlerin arzını arttıracaktır. Son yıllarda bunların örneklerini de sıklıkla görüyoruz; Paris Anlaşması, Kyoto Protokolü, Birleşmiş Milletler Çevre Programı..
Doğa dostu ürünlere yeşil ürünler de denmektedir, yeşil ürünlere verilen önem günden güne artmaktadır. Bunun sebebi ilk olarak yukarıda saydığımız anlaşmalar ile birlikte ülkelerin gündemine getirilmesi, kamuoyu oluşturulması sonucu halkın bilinçlenmesi ve tüketim alışkanlıkları yeşil ürünlerden yana yapmasını sağlamaktadır.
Dünya ve Türkiye basınını, reklamlarını incelediğimiz zaman çevreyi önceliğine alan haberleri, markaları sıklıkla görebiliyoruz. Bu bizler için çok sevindirici bir haber olmasının yanı sıra tüketici olarak gücümüzü de gösteriyor.
Bilinçli tüketimin bir diğer önemli adımı ise tükettiklerimizin geri dönüşümünün sağlanması. Tükettiğimiz ürünleri geri dönüşümünü sağlayarak kaynak kullanımının süresini uzatıyoruz.
Aşağıda sıklıkla tükettiğimiz bazı ürünlerin üretim aşamasında kullanılan yaklaşık su miktarlarını örnek olarak vermek istiyoruz. Tükettiğimiz ürünlerin bize ulaşana kadar tükettiği kaynağı bilmek bunları daha bilinçli bir şekilde tüketmemize katkı sağlayacaktır.

Yuvam Dünya Derneği’nin “İklim Dostu Yaşam Rehberi”nde (https://yuvamdunya.org/pages/iklim-dostu-yasam-rehberi ) bilinçli tüketime giden yoldaki önemli noktaları, alışkanlıklarımızı gözden geçirirken bizlere yardımcı olabilir.

1. İhtiyacından fazlasını almayarak daha bilinçli tüket.
2. Satın aldığın her ürünün üretimi için harcanan enerjiyi düşün.
3. Sahip olduklarını iyi kullan, ömrünü uzat.
4. Çabuk yıpranmayacak, kaliteli ve uzun ömürlü ürünler tercih et.
5. Kullanmadığın ürünleri kullanabilecek kişilere ver.
6. Kullanmasan da vazgeçemediğin eşyaları kullanabileceğin bir forma dönüştür, yaratıcılığına güven.
7. Bir anlık hevesle değil, iyi düşünerek satın al.
8. Zamansız bir moda anlayışıyla zamana meydan okuyan parçalar seç.
9. Bir kez kullanacağın parçaları ödünç almayı veya kiralamayı dene.
10. Yerel üretim yapan markaları tercih et.
11. Sürdürülebilir üretim yapan, doğa dostu markalardan alışveriş yap.
12. İkinci el eşya pazarlarını ve paylaşım ağlarını destekleyerek karbon ayak izini azalt.
13. Dünyamızda artık tek kullanımlık plastiğe yer yok.
14. Kendi bardağını ve termosunu kullan.
15. Poşet yerine bez çanta veya sepet tercih et.
16. Gerekmedikçe kağıt kullanma, gerekirse de israf etme.
    Daha sürdürülebilir bir dünya bizlerin tercihleri ile var olacak. Bugün tükettiğimiz her bir ürün ve hizmetin, dünyamızın kaynaklarından gittiğini göz önünde bulundurarak tüketim tercihlerimizi değiştirmemiz gerektiğinin altını çizerek yazıyı noktalamak isteriz.

Bu yazıyı sizler için Ginkgo Çevre Derneği ekibi kaleme almıştır, https://www.ginkgocevre.com web sitesinden daha fazla çevre ile ilgili içeriğe ulaşabilirsiniz.